Het betalen van een voorschot bij de aankoop van een woning: hoe zit dat Deel artikel

Dat er aan de aankoop van een woning een stevig prijskaartje verbonden zit, is algemeen gekend. 

Maar wanneer dien je dat prijskaartje te betalen, en hoe zit dat nu precies met een voorschot?

Voorschot – optieprijs – waarborg

Om te starten dient er een onderscheid gemaakt te worden tussen een aantal termen die op elkaar lijken maar zeker niet hetzelfde betekenen.

✓ Voorschot

Een voorschot betreft daadwerkelijk de effectieve betaling van een voorschot op de koopsom. Dit wil zeggen dat deze som meteen verschuift van het vermogen van de koper naar het vermogen van de verkoper.

✓ Waarborg

 Juridisch-technisch is een waarborg geen betaling, bij een voorschot is dat wel het geval. Een waarborg dient gezien te worden als een garantie dat de koper zijn verbintenissen zal nakomen, echter blijft de waarborg deel uitmaken van het vermogen van de koper tot aan het verlijden van de notariële akte. De waarborg zal dus niet meteen toekomen aan de verkoper. Het gevolg hiervan is dat bij een eventueel faillissement van de verkoper, de koper de waarborg niet verliest. Immers heeft deze som nooit het vermogen van de koper verlaten.

 Pas vanaf het moment waarop de notariële akte wordt verleden zal de waarborg een voorschot worden, en zal deze verrekend worden met het nog te betalen saldo van de koopsom.

 Optieprijs

Een optieprijs heeft een gelijkaardige juridische finaliteit als een waarborg, echter zal de optieprijs voorkomen in een overeenkomst inhoudende een wederzijdse aankoop-verkoop optie. Dit is een andere vorm van contracteren dan een klassieke verkoopovereenkomst (ook beter gekend als compromis). De aankoop-verkoopbelofte is een meer moderne manier van contracteren dewelke alsmaar meer terrein wint, en vaak reeds de regel is geworden.

✓ Is de betaling van een voorschot verplicht?

De betaling van een voorschot of waarborg, is niet verplicht, hoewel het wel zeer gebruikelijk is. Partijen kunnen zelf overeenkomen hiervan af te wijken. 

Nochtans wordt wel geadviseerd te werken met een voorschot of waarborg. Dit om enige garanties in te bouwen dat de koper zijn verbintenissen zal nakomen, alsook geeft dit meer zekerheid aangaande de solvabiliteit van de koper.

✓ Hoeveel bedraagt het voorschot?

Het bedrag van het voorschot of de waarborg, kan eveneens vrij bepaald worden. In de praktijk is een bedrag ter waarde van 10% van de koopsom gebruikelijk. Echter kunnen partijen bijvoorbeeld ook overeenkomen dit te reduceren tot 5%.

✓ Betaling saldo koopprijs

Het saldo van de koopsom zal betaald dienen te worden uiterlijk voor het verlijden van de notariële akte. Het reeds betaalde voorschot of de waarborg zal verrekend worden, waarna enkel het saldo nog verschuldigd is. De volledige koopsom dient op de derdenrekening van de notaris te staan, alvorens de akte kan verleden worden. Hou er zodoende rekening mee de nodige betalingen tijdig uit te voeren zodra de akte-datum gekend is. Immers kan een dergelijke financiële transactie enkele dagen duren, zeker in geval van weekend of feestdag.