Je woning renoveren, 3% of 1% registratiebelasting ? Deel artikel

Verminderde registratiebelasting bij ingrijpende renovatie.
Wanneer je een gezinswoning aankoopt (enige eigen woning) betaal je 3% registratiebelasting. Indien je deze grondig renoveert, kan je in aanmerking komen voor een registratiebelasting van 1%. Hoe zit dat nu juist? 
 

De te betalen registratiebelasting hangt af van het feit of je een enige eigen woning wenst aan te kopen (de gezinswoning) of bijvoorbeeld en investering wenst te doen. In geval van een investering betaal je 12% registratiebelasting. Bij de aankoop van de gezinswoning betaal je 3%. Zoals reeds uitvoerig in de media verschenen geldt er vanaf 1 januari 2023 een renovatieverplichting voor residentieel vastgoed. Concreet wil dit zeggen dat woningen met een energielabel van E of F binnen de vijf jaar na het verkrijgen van het goed energetisch dienen te worden gerenoveerd tot minimaal energielabel D. Dit geldt dus niet enkel voor de gezinswoning, maar voor al het residentieel vastgoed. De regels worden alleen nog maar strenger en worden gefaseerd ingevoerd.

Wanneer je een gezinswoning aankoopt en deze grondig wenst te renoveren kan je dus in aanmerking komen voor een verlaagd tarief inzake de registratiebelasting komen en betaal je 1%. Let op, hieraan zijn wel enkele strenge regels/criteria aan verbonden en de renovatie moet ingrijpend zijn. Wat eveneens in aanmerking komt voor het verlaagd tarief is bijvoorbeeld het slopen en heropbouwen van de woning. Hierbij maken we even een rekensom. Indien je een gezinswoning aankoopt van €350.000 betaal je bij het “normale” 3% tarief €10.500 registratiebelasting. Ben je dus van plan een ingrijpende renovatie uit te voeren en opteer je voor het 1% tarief betaal je €3.500; een verschil van €7.000 dus.

Het verlaagd tarief van 1% dien je uitdrukkelijk aan te vragen door middel van een fiscale bepaling in de authentieke akte. Je kan er eveneens voor kiezen om bij akte toch 3% te betalen en dan opteren om door middel van een verzoekschrift bij de Vlaamse Belastingdienst (Vlabel) achteraf een teruggave te bekomen. Dit laatste is in de meeste gevallen de meest veilige keuze gezien de criteria waaraan moet worden voldaan behoorlijk streng zijn. Vanaf de ondertekening van de authentieke akte heb je 6 jaar de tijd om de ingrijpende renovatie uit te voeren en bijgevolg je adres of domicilie te vestigen in het aangekochte pand.

Wat verstaan we nu eigenlijk onder een ingrijpende energetische renovatie ?

We spreken van een ingrijpende renovatie waarbij er minimaal 75% van de buitenschil van de woning wordt geïsoleerd én waarbij minstens de opwekkers volledig worden vervangen om een specifiek binnenklimaat te realiseren. Met dergelijke opwekkers bedoelt men de installaties voor verwarming, koeling, warm water, etc…). Een concreet voorbeeld hiervan is dat er bijvoorbeeld een ventilatiesysteem wordt geplaatst dat wordt gecombineerd met zonnepanelen (zijnde een hernieuwbare energietechniek).

Nog een criterium om in aanmerking te komen voor het verlaagd tarief van 1% houdt in dat het moet gaan om werken waarbij de aanstelling van een architect noodzakelijk is. Alvorens de werken te starten dien je een bouwaanvraag te doen of een stedenbouwkundige melding in te dienen bij de stad of gemeente waar het onroerend goed gelegen is. Wanneer de ingrijpende werken gebeuren zonder tussenkomst van een architect kom je helaas niet in aanmerking voor de verlaagde registratiebelasting. Om te weten te komen of je aan alle verplichtingen/criteria hebt voldaan dien je binnen de 6 jaar na het ondertekenen van de aankoopakte een EPB-aangifte in te dienen bij de Vlaamse Overheid. Zo bekom je een EPC Bouw, hetwelk je E-peil en energielabel meldt.

Indien blijkt dat je toch niet hebt voldaan aan de vereiste criteria is het belangrijk om na te kijken hoeveel registratiebelasting je bij de aankoopakte hebt betaald. Bedroeg dit 1%? Dan dien je een bijkomende registratiebelasting te betalen (aanvullende rechten) tot aan 3% van het aankoopbedrag en bovenop rekent Vlabel nog een belastingverhoging aan van 20%. Vlabel controleert eveneens of je binnen de 6 jaar na aankoop van de gezinswoning je domicilie hebt gevestigd en dit gebeurt 3 maanden voor het verstrijken van de uiterlijke termijn.

Niet alleen een verlaagd tarief van 1% is gunstig financieel voordeel bij ingrijpende energetische renovatie. Raadpleeg zeker de website van de Vlaamse overheid om te zien welke andere financiële voordelen er voor jou nog mogelijk kunnen zijn.